Trong khi có những lời kêu gọi tăng định mức di dân hiện có ở Úc để giúp hỗ trợ nhiều ngành kỹ nghệ đang gặp khó khăn, một số người đã thúc đẩy tổ chức việc đào tạo tốt hơn cho những người đang tìm kiếm việc làm ngay trong nước.
Khi Úc tiếp tục đối mặt với tình trạng thiếu lao động lành nghề kéo dài, các chuyên gia đang đặt câu hỏi liệu di dân có phải là cách tiếp cận tốt nhất để giải quyết cuộc khủng hoảng lao động trên cả nước hay không.
Hôm thứ Hai, chính phủ liên bang đã công bố vị trí quản lý xây dựng, y tá và đầu bếp nằm trong số 10 công việc hàng đầu có nhu cầu cao nhất trong 5 năm tới ở Úc.
Việc công bố danh sách diễn ra ngay trước thềm hội nghị thượng đỉnh về việc làm và kỹ năng của chính phủ, sẽ được tổ chức tại Canberra vào ngày 1 và 2 tháng Chín, nhằm giải quyết tình trạng thiếu hụt hiện tại.
Theo Thủ tướng Anthony Albanese, hội nghị kéo dài hai ngày “tập hợp các nghiệp đoàn, các tập đoàn kinh doanh và những người giúp điều hành lĩnh vực VET (giáo dục đào tạo nghề) đẳng cấp thế giới của chúng tôi, để cân nhắc về phương cách chúng tôi cần đưa ra hành động tức thì trước tình trạng thiếu kỹ năng mà Úc đang phải đối mặt.”
Những công việc được săn đón nhất trong 5 năm tới?
Theo Danh sách Ngành nghề Ưu tiên mà chính phủ đưa ra, ‘những công việc của tương lai’ dự đoán sẽ còn cần nhiều người là
- Quản lý xây dựng – Construction managers
- Chuyên gia kỹ thuật dân dụng – Civil engineering professionals
- Giáo viên giai đoạn đầu đời – Early childhood teachers
- Y tá – Registered nurses
- Chuyên viên phân tích kinh doanh và hệ thống công nghệ thông tin – ICT business and systems analysts
- Lập trình viên phần mềm và ứng dụng – Software and applications programmers
- Thợ điện – Electricians
- Bếp trưởng – Chefs
- Người chăm sóc trẻ – Child carers
- Người chăm sóc người cao niên và người khuyết tật – Aged and disability carers
Pi-Shen Seet, giáo sư về khởi nghiệp và đổi mới tại Đại học Edith Cowan của Tây Úc, mô tả danh sách đó như một “túi hỗn hợp”.
Giáo sư Seet cho biết nước Úc đã có một lịch sử lâu đời trong việc đào tạo lao động ngay tại địa phương và sử dụng lao động di dân có tay nghề cao để lấp đầy khoảng trống trong các ngành kỹ nghệ khác nhau và điều đó phần lớn phụ thuộc vào cung và cầu.
Chefs are among the top 10 jobs in need of filling in Australia. Source: Getty / James Braund
Định mức di dân ưu tiên lao động tay nghề
Chương trình di dân lâu dài của Úc cho năm 2022-23 được giới hạn ở 160.000 suất.
Trong khi số suất cho giai đoạn 2021-22 cũng giới hạn ở 160.000 và được phân chia gần như đồng đều giữa những người di dân có tay nghề cao và di dân diện gia đình, thì trong kế hoạch mới nhất của chính phủ, di dân tay nghề sẽ được ưu tiên hàng đầu.
Năm tới, hơn hai phần ba số người di dân dự kiến đến Úc sẽ thuộc bảy trong số các loại visa tay nghề hiện có.
Tuy nhiên, cả các nhóm vận động hành lang doanh nghiệp và nghiệp đoàn đều kêu gọi nâng đinh mức di dân lên 200.000 trong hai năm tới để giảm bớt tình trạng thiếu hụt công nhân ở nhiều nơi làm việc.
Phó Thủ tướng Richard Marles ủng hộ việc khôi phục mức độ di dân nhưng cho biết ông không tin rằng nó sẽ giải quyết được tất cả các vấn đề trong các ngành đang gặp khó khăn.
“Điều quan trọng là phải đưa dòng di dân của chúng ta trở lại như trước khi xảy ra đại dịch, và đó rõ ràng sẽ là một phần của giải pháp,” ông nói với Seven Network hôm thứ Ba.
“Nhưng bài học mà chúng ta phải học trong vài năm qua khi bị đóng cửa biên giới là chúng ta đã không đào tạo đủ người dân của mình.”
Nhận xét của ông được đưa ra sau một cuộc khảo sát mới do Nghiệp đoàn Thợ điện thực hiện cho thấy chỉ 52% người học nghề thợ điện hoàn thành bằng cấp của họ, với hơn một phần ba cân nhắc bỏ nghề.
Giáo sư Seet cho biết trong khi đào tạo trong nước có lợi, những người sẵn sàng đảm nhận công việc đang cần người lấp đầy không phải lúc nào cũng ở Úc, khiến vấn đề thiếu hụt lao động của quốc gia trở nên “phức tạp”.
“Bạn có thể ném bao nhiêu tiền vào việc đào tạo và nâng cao kỹ năng của mọi thứ, nhưng nếu ‘con trâu không muốn kéo cày’, nếu người Úc không muốn làm những công việc đó, và nếu người chủ không muốn sử dụng thêm các biện pháp khuyến khích để dụ mời con trâu kéo cày, thì sau đó bạn sẽ gặp những vấn đề khác, và bạn phải mang về một con trâu khác,” ông nói.
Di dân tay nghề là ‘giải pháp ngắn hạn’
Một trong những người được mời tham dự hội nghị việc làm là Christine Holgate, cựu giám đốc điều hành của Bưu điện Úc, người cho rằng di dân chỉ là giải pháp tạm thời, chỉ là cách sửa nhanh cho vấn đề mà Úc đang phải đối mặt.
“Tôi nghĩ trong ngắn hạn, một số lao động di dân có tay nghề cao có lẽ cần phải là giải pháp. Bởi vì… như các vị trí trong ngành của chúng tôi, bạn thực sự phải có kỹ năng”, bà nói với ABC Radio hôm thứ Ba.
Bà Holgate kêu gọi tối đa hóa dân số hiện có của Úc để bù đắp tình trạng thiếu kỹ năng thông qua giáo dục và đào tạo hơn là di dân.
Trong khi tỷ lệ thất nghiệp của Úc đang ở mức thấp lịch sử 3,4%, có 1,8 triệu người ở Úc đang tìm việc nhưng không thể vì họ đang chăm sóc con cái của họ.
“Nếu chúng ta phụ thuộc quá nhiều vào di dân có tay nghề cao, chúng ta sẽ không quay lại và nhìn vào những người đàn ông và phụ nữ ở đất nước này, những người thực sự đang làm việc bán thời gian,” bà nói.
“Tôi nghĩ những gì thực sự cần thiết là một cam kết lâu dài cho việc đào tạo và giáo dục, và điều đó có thể bắt đầu từ các trường học.”
Giáo sư Seet cho biết đó là dấu hiệu cho thấy mức độ quan trọng của hội nghị thượng đỉnh việc làm, nhằm xóa bỏ những nếp nhăn trong ngành lao động của Úc và tiếp tục là một quốc gia hấp dẫn đối với những người di dân có tay nghề cao.
“Hội nghị thượng đỉnh về công việc và kỹ năng là một trong những nền tảng mọi người thực sự cần làm việc cùng nhau.
“Người sử dụng lao động cần làm việc với các nghiệp đoàn, các tiểu bang cần làm việc với các tiểu bang, chính phủ liên bang cần phải là người giữ cuộc chơi giỏi để bảo đảm mọi người làm việc cùng nhau, để cùng nhau đưa ra thứ gì đó phù hợp cho cả người Úc cũng như người di dân để khiến nó trở nên hấp dẫn.”
